ศูนย์นวัตกรรมเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยว

การศึกษาคุณภาพเมล็ดพันธุ์ถั่วเขียวผิวดำที่ผ่านกรรมวิธีหลังการเก็บเกี่ยวต่างกัน (ระยะที่ 2)

สมชาย บุญประดับ มนตรี ชาตะศิริ ทอม เตียะเพชร และ จรัสพร ถาวรสุข

รายงานประจำปี 2536 ศูนย์วิจัยพืชไร่ชัยนาทและสถานีทดลองพืชไร่พิษณุโลก กรมวิชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. ชัยนาท.

2536

บทคัดย่อ

ในการผลิตถั่วเขียวผิวดำเพื่อการส่งออกมักประสบปัญหาที่สำคัญ คือ คุณภาพ

เมล็ดไม่ดีเนื่องจากเกษตรกรส่วนใหญ่ยังคงปฏิบัติด้วยวิธีดั้งเดิมในช่วงหลังเก็บเกี่ยว ตั้งแต่

การนวดและทำความสะอาดเมล็ดที่ไม่ถูกวิธี ดังนั้นจึงศึกษาถึงกรรมวิธีต่าง ๆหลังการเก็บเกี่ยว

ที่เหมาะสม เพื่อปรับปรุงคุณภาพเมล็ดให้ดีขึ้นตามความต้องการของตลาด ดำเนินการทดลอง

ที่แปลงทดลองของสถานีทดลองพืชไร่พิษณุโลกในฤดูฝน (สิงหาคม-พฤศจิกายน) ปี 2535

และ 2536 ใช้ถั่วเขียวผิวดำพันธุ์พิษณุโลก 2 วางแผนการทดลองแบบ 2x3 Factorial in

RCB มี 4 ซ้ำ ปัจจัยแรกเป็นวิธีการนวด 2 วิธีคือ รวดบนลานดินด้วยรถไถเดินตามและนวด

ด้วยเครื่องนวด ปัจจัยที่สองเป็นวิธีทำความสะอาด 3 วิธีคือ ทำความสะอาดด้วยวิธีกสิกร

(ตะแกรงร่อน) เครื่องเป่าลมขนาดเล็กและเครื่อง Seed processing ผลการตรวจสอบ

คุณภาพเมล็ดหลังผ่านกรรมวิธีต่าง ๆ เมื่อเก็บเกี่ยว พบว่าการนวดด้วยเครื่องนวดถั่วเขียวผิวดำ

ให้ความบริสุทธิ์ของเมล็ดพันธุ์สูงกว่าการนวดบนลานดินเท่ากับ 98.4 และ97.9 ตามลำดับ

การทำความสะอาดเมล็ดโดยใช้เครื่องเป่าลมขนาดเล็กและเครื่อง Seed processing

ให้ความบริสุทธิ์ของเมล็ดไม่แตกต่างกันทางสถิติ แต่ให้ค่าแตกต่างกับการทำความสะอาดด้วย

วิธีกสิกรให้ค่าเท่ากับ 98.9,98.6 และ 79.8 เมื่อเก็บรักษา0, 3 และ 6 เดือน ตามลำดับ สูงกว่า

การนวดด้วยเครื่องนวด (เท่ากับ 86.9, 81.3 และ 71.4 เมื่อเก็บรักษา 0, 3 และ 6 เดือนตามลำดับ)

และเมื่ออายุการเก็บรักษาเพิ่มขึ้นจะทำให้ความงอกของเมล็ดและความแข็งแรงของเมล็ดลดลง

ตามลำดับ ในกรรมวิธีที่นวดบนลานดิน ผลปรากฏว่าการทำความสะอาดเมล็ดโดยใช้เครื่อง

Seed processing ให้ความงอกสูงสุด 86.8 รองลงมาคือวิธีกสิกรและเครื่องเป่าลมขนาดเล็ก

ให้ความงอก 75.4 และ 74.6 ตามลำดับ ส่วนการนวดด้วยเครื่องผลปรากฏว่า การทำความ

สะอาดเมล็ดโดยวิธีกสิกรให้ความงอกสูงสุด 81.4 รองลงมาคือเครื่องเป่าลมขนาดเล็กและเครื่อง

Seed processing