การใช้สารสกัดจากธรรมชาติ เพื่อยับยั้งการเจริญของเชื้อจุลินทรีย์จากถั่วลิสงฝักสดที่เกิดการเน่าเสีย
สิริวัฒน์ บุญชัยศรี และ สุนิษา บุญจันทร์
วารสารวิทยาศาสตร์เกษตร 42 (3 พิเศษ): 61-64. 2554.
2554
บทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทดสอบประสิทธิภาพของสารออกฤทธิ์จากพืชสมุนไพร 2 ชนิด คือ ข่า (Alpinia galanga (L.) Swartz) และ กานพลู (Syzygium aromaticum (L.) Merr. & L. M. Perry) ในการยับยั้งการเจริญของเชื้อแบคทีเรียและเชื้อราที่แยกได้จากถั่วลิสงฝักสดที่เน่าเสีย สารออกฤทธิ์จากข่าสกัดด้วย 95%เมธานอล ส่วนน้ำมันกานพลูซื้อจากร้านขายยา ทำการทดสอบการยับยั้งแบคทีเรียด้วยวิธี disc diffusion method โดยใช้สารสกัดจากข่าหรือน้ำมันกานพลูเข้มข้น 25,50 และ 100% (v/v) ทดสอบการยับยั้งเชื้อราด้วยกรรมวิธี poisoned food technique โดยใช้สารสกัดข่าเข้มข้น 10,20,30,40 และ 50% (v/v) แต่ใช้น้ำมันกานพลูเพียง 0.5,1 และ 2% (v/v) เพราะหากผสมน้ำมันกานพลูมากเกินไปจะทำให้อาหารวุ้น (PDA) ไม่แข็งตัว จากการทดลองสามารถแยกแบคทีเรียเด่นจากถั่วลิสงที่เน่าเสียได้ 50 ไอโซเลต และได้เชื้อรา 20 ไอโซเลต เมื่อนำมาทดสอบกับสารออกฤทธิ์จากพืช พบว่าน้ำมันกานพลูทุกความเข้มข้นสามารถยับยั้งแบคทีเรียและเชื้อราได้ทุกไอโซเลต แต่สารสกัดข่าต้องมีความเข้มข้นเกินกว่า 50%จึงสามารถยับยั้งการเจริญของเชื้อราได้ทุกไอโซเลต อย่างไรก็ดีสารสกัดข่าทุกความเข้มข้นไม่สามารถยับยั้งแบคทีเรียได้เลย ดังนั้นจึงสรุปได้ว่าสารออกฤทธ์ที่ได้จากสมุนไพรในการทดลองนี้น่าจะมีฤทธิ์ในการควบคุมเชื้อจุลินทรีย์ที่ทำให้ถั่วลิสงเน่าเสียได้