วิจัยปริมาณสารพิษตกค้างของคลอร์ไพริฟอสในส้มโอเพื่อกำหนดค่าปริมาณสูงสุดของสารพิษตกค้าง (MRLs) ครั้งที่ 3 และ4
รัชนี สุวภาพ, สมสมัย ปาลกูล, ประชาธิปัตย์ พงษ์ภิญโญ และวิษณุ แจ้งใบ
บทคัดย่อผลการทดลองสิ้นสุดโครงการวิจัยและพัฒนาด้านพืชและเทคโนโลยีการเกษตรปีงบประมาณ 2549. กรมวิชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. 2549. 150 หน้า.
2549
บทคัดย่อ
ศึกษาการสลายตัวของคลอร์ไพริฟอสในส้มโอ ตามวิธีการศึกษาการใช้วัตถุมีพิษอย่างถูกต้องและปลอดภัย (Good Agricultural Pratice) ทำการทดลองในแปลงเกษตรกร ณ อำเภอสามโก้ จังหวัดอ่างทอง ครั้งที่ 3ระหว่างเดือนมีนาคม ถึงเดือนเมษายน 2549 และอำเภอบางคนที จังหวัดสมุทรสงคราม ครั้งที่ 4เดือนพฤษภาคม ถึงเดือนมิถุนายน 2549 โดยแบ่งแปลงทดลองออกเป็น 2แปลง คือ แปลงควบคุม (ไม่ฉีดพ่นวัตถุมีพิษ) และแปลงอัตราตามคำแนะนำ (30 มิลลิลิตรต่อน้ำ 20ลิตร) ฉีดพ่นคลอร์ไพริฟอสในแปลงส้มโอ สัปดาห์ละ 1ครั้ง จำนวน 3ครั้ง ภายหลังฉีดพ่นครั้งสุดท้าย ทิ้งวัตถุมีพิษแห้งสนิท จึงเก็บเกี่ยวส้มโอที่ระยะเวลา 0, 1, 4, 7, 10, 14และ 21วัน นำมาสกัดสารพิษตกค้างโดยวิธีทางเคมี และวิเคราะห์ด้วยเครื่อง gas chromatograph ปรากฏผลการวิเคราะห์ดังนี้ส้มโอแปลงฉีดพ่นคลอร์ไพริฟอส ครั้งที่ 3ในอัตราตามคำแนะนำ (30 มิลลิลิตรต่อน้ำ 20ลิตร) พบสารพิษตกค้างในส้มโอทั้งผล (เนื้อรวมเปลือก) ปริมาณ 0.38, 0.27, 0.21, 0.17, 0.14, 0.09 และ 0.07 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัมตามลำดับ และส้มโอแปลงฉีดพ่นคลอร์ไพริฟอส ครั้งที่ 4 พบปริมาณ 0.47, 0.39, 0.31, 0.23, 0.20, 0.14 และ 0.08 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัมตามลำดับ สำหรับแปลงควบคุมตรวจไม่พบสารพิษตกค้าง
FAO/WHO (Codex MRLs)กำหนดค่าปริมาณสูงสุดของสารพิษตกค้างของคลอร์ไพริฟอส ในพืชตระกูลส้ม = 1มก./กก. และกลุ่มประเทศสหภาพยุโรปกำหนด 0.3 มก./กก. ดังนั้นข้อมูลจากการทดลองนี้เมื่อเปรียบเทียบกับค่าปลอดภัยแล้ว พบว่าส้มโอแปลงฉีดพ่นอัตราตามคำแนะนำ ควรทิ้งระยะเวลาเก็บเกี่ยว 7วัน ปริมาณสารพิษตกค้างจึงจะลดลงอยู่ในระดับปลอดภัยไม่มีปัญหาในการส่งเป็นสินค้าไปจำหน่ายต่างประเทศ จากการสำรวจเก็บตัวอย่างจากแหล่งจำหน่าย และแหล่งปลูกในจังหวัดต่างๆ เช่น ราชบุรี นครปฐม สมุทรสงคราม ปทุมธานี สุพรรณบุรี และอ่างทอง จำนวน 35ตัวอย่าง พบสารพิษตกค้างในส้มโอทั้งผล จำนวน 15ผล ได้แก่สารพิษตกค้างของ chlorpyrifos, cypermethrin, profenofos, malathion,ethion, dimethoate และ omethoate อยู่ในระดับปลอดภัย และพบสารพิษตกค้างเกินค่าปลอดภัยจำนวน 3ตัวอย่าง คือ cyfluthrin และ permethrin ในส้มโอจำนวน 1ตัวอย่าง และ parathion-methyl2ตัวอย่าง สำหรับ parathion-methylจะถือว่าปริมาณสารตกค้างเกินค่าปลอดภัย เนื่องจากปัจจุบันประเทศไทยประกาศห้ามใช้วัตถุมีพิษชนิดนี้แล้ว