ปัจจัยที่มีผลกระทบต่อคุณภาพส้มสายน้ำผึ้งในระหว่างการขนส่งทางรถบรรทุก
อนุชา พันธุเวช
การประชุมวิชาการพืชสวนแห่งชาติ ครั้งที่ 5. 26-29 เมษายน 2548 ณ โรงแรมเวลคัมจอมเทียนบีช พัทยา จังหวัด ชลบุรี. เลขหน้า 224
2548
บทคัดย่อ
ปัจจัยที่มีผลกระทบต่อคุณภาพส้มสายน้ำผึ้งในระหว่างการขนส่งทางรถบรรทุก
งานวิจัยนี้ได้ทำการศึกษาการเปลี่ยนแปลงทางคุณภาพและการสูญเสียหลังการเก็บเกี่ยวของส้มสายน้ำผึ้งที่ขนส่งโดยรถบรรทุกจากโรคดัดบรรจุในจังหวัดเชียงใหม่ ไปยังตลาดกลางค้าส่งที่กรุงเทพมหานคร โดยใช้การสูญเสียน้ำหนักสด เปอร์เซ็นต์ความเสียหาย การประเมินคุณภาพทางประสาทสัมผัส การเปลี่ยนแปลงของปริมาณของแข็งที่ละลายน้ำได้ ปริมาณกรดที่ไทเทรทได้ ค่าความเป็นกรด-ด่าง ปริมาณวิตามินซี การเปลี่ยนแปลงสีผิวและการเปลี่ยนแปลงอัตราการหายใจเป็นดัชนีบ่งชี้การเปลี่ยนแปลงทางคุณภาพและการสูญเสียของส้มสายน้ำผึ้ง ผลของภาชนะบรรจุ ตำแหน่งที่วางและสวนที่ใช้ในการทดลองต่อการเปลี่ยนแปลงทางคุณภาพและการสูญเสียหลังการเก็บเกี่ยวได้ถูกศึกษา วางแผนการทดลองโดยใช้ 33 แฟคทอเรียลโดยทำการทดลอง 3 ซ้ำ (เที่ยวของการขนส่ง) และกำหนดให้อุณหภูมิและความชื้นสัมพัทธ์เป็นปัจจัยที่มีผลกระทบกับคุณภาพที่ไม่สามารถควบคุมได้ จากการทดลองพบว่า ส้มหลังการเก็บเกี่ยวมีปริมาณวิตามินซีสูงกว่าส้มที่ตลาดกลางค้าส่งอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) เมื่ออุณหภูมิภายในภาชนะบรรจุในระหว่างการขนส่งสูงขึ้น ปริมาณวิตามินซีของส้มลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) จากการศึกษาพบว่าอุณหภูมิในรถบรรทุก ชนิดของภาชนะบรรจุและตำแหน่งที่วางภาชนะบรรจุมีผลต่อเปอร์เซ็นต์ความเสียหายและการสูญเสียน้ำหนักสดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) เปอร์เซ็นต์ความเสียหายและการสูญเสียน้ำหนักสดของส้มที่บรรจุในตะกร้าพลาสติกมีค่าสูงสุดซึ่งเท่ากับ ร้อยละ 11.4 และร้อยละ 1.0 ตามลำดับ ตำแหน่งที่วางภาชนะบรรจุบนรถบรรทุกมีผลต่อเปอร์เซ็นต์ความเสียหายและการสูญเสียน้ำหนักสดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) ผลจากการให้คะแนนความชอบ 9 ระดับคะแนน ชี้ให้เห็นว่าส้มจุดที่เก็บเกี่ยวได้รับคะแนนความชอบโดยรวมและคะแนนความชอบด้านกลิ่นรส สูงกว่าส้มที่ตลาดกลางค้าส่งอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) และผู้ทดสอบส่วนใหญ่ชอบผลส้มที่บรรจุในภาชนะบรรจุแบบสวมและภาชนะบรรจุแบบเปิด-ปิดมากกว่าส้มที่บรรจุในตะกร้าพลาสติก