ศูนย์นวัตกรรมเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยว

การคัดเลือกชนิดกล้วยไม้สกุลหวาย (Dendrobium spp.) ตัดดอกที่ทนต่ออุณหภูมิสูงของประเทศปลายทาง

นิติมา ตุ้ยสมบัติ

วิทยานิพนธ์ (วท.ม.(พืชสวน)) สถาบันเทคโนยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง, กรุงเทพฯ. 2544. 99 หน้า.

2544

บทคัดย่อ

จากปัญหาช่อดอกกล้วยไม้สกุลหวาย (Dendrobium spp.) ส่งออกจากประเทศไทยไปประเทศญี่ปุ่นในช่วงฤดูร้อน ดอกตูมมีอาการเหลือง ร่วงเร็ว และอาจรุนแรงถึงขั้นมีสภาพเหมือนโดนน้ำร้อนลวก ดังนั้นการทดลองครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อคัดเลือกชนิดกล้วยไม้สกุลหวายที่ทนทานต่อการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิจาก 7 °ซ. (ค่าเฉลี่ยอุณหภูมิภายในห้องเก็บสินค้าของเครื่องบินขนส่ง) ไป 40 °ซ. ซึ่งเป็นอุณหภูมิ ณ ลานบินประเทศญี่ปุ่นโดยใช้กล้วยไม้สกุลหวาย 6 ชนิด ได้แก่ Dendrobium Anna, Dendrobium Lady, Dendrobium Walter Oumae 5N, Dendrobium Mistine, Dendrobium Sakura และ Dendrobium Sonia (Bom # 17) และแบ่งการทดลองออกเป็น 4 การทดลองคือ การทดลองที่ 1 นำช่อดอกกล้วยไม้สกุลหวายทั้ง 6 ชนิดมาเลียนแบบวิธีการส่งออกของบริษัท A ซึ่งตั้งอยู่อำเภอกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร ซึ่งทำการลดอุณหภูมิที่ 12 °ซ. เป็นระยะเวลา 18 ชั่วโมง และไม่มีการคลุมช่อดอกในระหว่างการลดอุณหภูมิ การทดลองที่ 2 มีวิธีการปฏิบัติเลียนแบบเหมือนกับบริษัท B ที่ตั้งอยู่เขตหนองแขม จังหวัดกรุงเทพมหานคร ซึ่งทำการลดอุณหภูมิที่ 12 °ซ. เป็นระยะเวลา 1 ชั่วโมงและไม่มีการคลุมช่อดอกในระหว่างการลดอุณหภูมิ การทดลองที่ 3 มีวิธีการปฏิบัติซึ่งพัฒนามาจากบริษัท B โดยทำการลดอุณหภูมิที่ 12 °ซ. เป็นระยะเวลา 2 ชั่วโมง และคลุมช่อดอกด้วยแผ่นฟิล์มพลาสติกที่เจาะรูระบายอากาศ และการทดลองที่ 4 เป็นการทดสอบเปรียบเทียบวิธีการปฏิบัติหลังการเก็บเกี่ยวจากทั้ง 3 การทดลองข้างต้น โดยคัดเลือกกล้วยไม้ชนิดที่มีแนวโน้มว่าดีที่สุดของทั้ง 3 การทดลองมาเพียง 1 ชนิด และทำการทดสอบอีกครั้ง ผลการทดลองสรุปได้ว่า กล้วยไม้สกุลหวาย Mistine (Dendrobium Mistine) สามารถทนทานต่อการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิจาก 7 °ซ.ไปอุณหภูมิ 40 °ซ. ได้ดีที่สุด และวิธีการปฏิบัติหลังการเก็บเกี่ยวของบริษัท B ทำให้ช่อดอกกล้วยมีคุณภาพดีที่สุด ส่วนชนิดที่เกิดความเสียหายจากอุณหภูมิ 40 °ซ. รุนแรงที่สุดคือ กล้วยไม้สกุลหวาย Walter Oumae 5N (Dendrobium Walter Oumae 5N)