อายุการเก็บรักษาเมล็ดถั่วเหลืองพันธุ์ สจ.5 ในถุงพลาสติกที่อยู่ในน้ำ
เพชรา วรพรหมมินทร์
การค้นคว้าแบบอิสระเชิงวิทยานิพนธ์ วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาการสอนชีววิทยา) มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 2529. 158 หน้า.
2529
บทคัดย่อ
ความมีชีวิตของเมล็ดพันธุ์ถั่วเหลืองที่ผลิตในฤดูฝนและฤดูแล้ง ซึ่งเก็บรักษาไว้ในสภาพต่าง ๆ กันโดยทำการทดสอบความชื้น, ความงอกมาตรฐาน, ความงอกทางสรีรวิทยา, เตตราโซเลียม และวัดอัตราการหายใจของเมล็ดระหว่างการเก็บรักษา เมล็ดพันธุ์ถั่วเหลืองที่ผลิตใฤดูฝนพบว่า เมล็ดที่ใส่ในถุงพลาสติกหนา .003 มม. จำนวน 2 ชั้น เก็บไว้ในน้ำ ความชื้นของเมล็ดเพิ่มขึ้นสูงกว่าเมล็ดที่เก็บไว้ในอากาศ และเมล็ดที่ใส่ในถุงโพลีเอธิลีนเพิ่มขึ้นเร็วกว่าถุงโพลีโปรปิลีน ซึ่งมีผลทำให้ความมีชีวิตของเมล็ดลดลง เมล็ดที่ใส่ในถุงโพลีโปรปิลีนและถุงโพลีซิลีน หลังจากเก็บรักษาเมล็ดไว้ในน้ำเป็นเวลา 42 สัปดาห์ เปอร์เซ็นต์ความงอกมาตรฐานลดลงเป็น 10.5 % และ 0 % และเปอร์เซ็นต์เมล็ดที่มีชีวิตจากการทดสอบเตตราโซเลียมลดลงเป็น 42 % และ 20 % ตามลำดับ เมล็ดที่ใส่ไว้ในถุงแต่ละชิดเก็บไว้ในอากาศ เปอร์เซ็นต์ความงอกมาตรฐานลดลงเป็น 58 % และ 56 % และเปอร์เซ็นต์เมล็ดที่มีชีวิตจากการทดสอบเตตราโซเลียมลดลงเป็น 80 % และ 78 % ตามลำดับ เมื่อเปอร์เซ็นต์ความงอกมาตรฐานและอัตราการหายใจลดลงมาก ค่า RQ จะสูงขึ้น สำหรับเมล็ดพันธุ์ถั่วเหลืองที่ผลิตในฤดูแล้ง ผลการทดลองให้ผลในทำนองเดียวกัน
การลดลงของเปอร์เซ็นต์ความงอกมาตรฐานมีความสัมพันธ์กับอัตราการหายใจของทั้งเมล็ดมากกว่าอัตราการหายใจของเฉพาะส่วนเอมบริโอนิคแอกซีส และเปอร์เซ็นต์เมล็ดที่มีชีวิตจากการทดสอบเตตราโซเลียมตามลำดับ
การศึกษาแบบแผนการหายใจขณะงอกของเมล็ดถั่วเหลืองที่เก็บมาใหม่ของฤดูฝนก่อนนำมาศึกษาอายุการเก็บรักษา พบว่าแบบแผนการหายใจของเมล็ดขณะงอกแบ่งได้เป็น 4 ระยะ ระยะที่ 1 ตั้งแต่เริ่มเพาะเมล็ดจนถึงชั่วโมงที่ 9 อัตราการหายใจของเมล็ดสูงขึ้นจาก 3.0 ไมโครลิต/ชม./เมล็ด เป็น 21.46 ไมโครลิตร/ชม./เมล็ด ระยะที่ 2 ระหว่างชั่วโมงที่ 9 ถึงชั่วโมงที่ 18 เป็นระยะที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงอัตราการหายใจ ระยะที่ 3 หลังจากชั่วโมงที่ 18 อัตราการหายใจของเมล็ดเพิ่มสูงขึ้นอีกครั้งจนถึงวันที่ 5 ซึ่งมีอัตราการหายใจสูงสุด เท่ากับ 235.84 ไมโครลิตร/ชม./เมล็ด หลังจากวันที่ 5 จนถึงวันที่ 8 ถือว่าเป็นระยะที่ 4 อัตราการหายใจของเมล็ดลดลง เมล็ดที่แกะเปลือกหุ้มเมล็ดออกใบเลี้ยง และเอมบริโอนิคแอกซีสยังคงมีระยะที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงอัตราการหายใจ แต่มีระยะสั้นกว่าของเมล็ดที่วัดทั้งเปลือกหุ้มเมล็ด