ศูนย์นวัตกรรมเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยว

การเปรียบเทียบอายุการเก็บรักษาและการเปลี่ยนแปลง ปริมาณของก๊าซที่สะสมภายในของผลสาลี่ (Pyrus pyrifolia Nakai) พันธุ์ Pathanak ที่มีการหุ้มผลด้วยแผ่นพลาสติกบางและการเคลือบไข

มารศรี แสนก่ำ

วิทยานิพนธ์ การคันคว้าแบบอิสระเชิงวิทยานิพนธ์ (วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาการสอนชีววิทยา)) มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2536. 94 หน้า.

2536

บทคัดย่อ

สาลี่พันธุ์ Pathanak เกิดความเสียหายระหว่างการเก็บรักษาได้ง่ายทำให้มีอายุการเก็บรักษาสั้น จึงหาวิธีการในการเก็บรักษาให้นานขึ้น โดยการหุ้มผล ด้วยแผ่นพลาสติกบางชนิด PVC หนา 0.01 มิลลิเมตร และ/หรือ วิธีเคลือบไข ด้วย semperfresh wax 1.2 % และเก็บรักษาในอุณหภูมิห้อง (25-31^oC, 70-75 % RH) เปรียบเทียบกับการเก็บรักษาในสภาพลดอุณหภูมิ 17 ± 2^o C, 85-90 % RH โดยไม่มีการห่อหุ้มผลและเคลือบไข ขณะเดียวกันได้ทำการศึกษาการเปลี่ยนแปลงคุณภาพทั้งทางกายภาพ และสรีรวิทยา ควบคู่ไปด้วย

ผลการศึกษาอายุการเก็บรักษาของผลสาลี่ ด้วยการประเมินรสชาติพบว่า ในทุกชุดการทดลองไม่สามารถยืดอายุการเก็บรักษาได้นานกว่าชุดควบคุม โดยเมื่อตรวจสอบในวันที่ 10 ของการเก็บรักษา ชุดควบคุมมีคุณภาพดี และมีคะแนนการยอมรับมากกว่า 5 จาก 9 คะแนน ส่วนชุดควบคุมที่ 17^o C ไม่สามารถยืดอายุการเก็บรักษาได้ แต่จะชะลอการเสื่อมสภาพของผลได้ดีกว่า และจำนวนผลที่เสื่อมสภาพมีน้อยกว่า การเก็บรักษาผลในทั้งสองอุณหภูมิที่นานกว่านี้ผลจะมีคุณภาพต่ำกว่าเกณฑ์การยอมรับ และพบอาการเสื่อมสภาพของผลเพิ่มขึ้น อาการเสื่อมสภาพที่พบคือ มีเนื้อสีน้ำตาลเกิดขึ้นเป็นจ้ำภายในผลและรอบ ๆ ขั้วของผล

การเก็บรักษาโดยการเคลือบไขและหุ้มพลาสติก PVC พบว่าไม่สามารถยืดอายุการเก็บรักษาของผลสาลี่ได้ แต่จะทำให้เกิดอาการเสียหาย (injury) ได้เร็วและมากกว่ากลุ่มอื่น ๆ และในกลุ่มที่เคลือบไขทั้งที่มีการหุ้มพลาสติก PVC หรือไม่หุ้ม ผลจะมีการสะสมของก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ได้ถึง 22.6 % ในวันที่ 5 ของการเก็บรักษา โดยเมื่อเทียบกับกลุ่มควบคุมซึ่งมีปริมาณคาร์บอนไดออกไซด์ภายในผล 2.69 % และผลที่มีการเคลือบไขจะมีปริมาณเอทธานอลสูงกว่ากลุ่มอื่น ๆ ขณะเดียวกันผลไม่สามารถผลิตก๊าซเอทธีลีนได้ในขณะที่ผลในกลุ่มอื่น ๆ สามารถผลิตก๊าซเอทธีลีนได้

การหายใจของผลสาลี่ที่อุณหภูมิห้องสูงกว่าที่ 17^o C อัตราการผลิตก๊าซเอทธีลีนจะเพิ่มขึ้นในเวลาเดียวกันทั้งสองอุณหภูมิคือ 6 วันหลังจากการเก็บรักษา แต่ที่อุณหภูมิห้องผลสาลี่กลับผลิตก๊าซเอทธีบีนได้ต่ำกว่าที่อุณหภูมิ 17^o C